Een nieuw pensioenstelsel; wat verandert er

De Eerste Kamer heeft de Wet Toekomst Pensioenen aangenomen. Dit heeft gevolgen voor heel veel mensen in Nederland. De huidige pensioenen moeten per 2028 allemaal zijn aangepast. Dit betekent dat er veel werk aan de winkel is. Hoe zit het eigenlijk met uw pensioen? Bent u aan het werk in loondienst, ZZP’er of al gepensioneerd? Wij vertellen u graag wat er voor u verandert.

Alle regelingen omzetten voor 2028

Pensioenfondsen en verzekeraars hebben tot 2028 om alle regelingen om te zetten. Alle pensioenregelingen voor mensen in loondienst worden premieovereenkomsten. Dit betekent dat de inleg het uitgangspunt is en niet de uitkomst. Dit betekent eigenlijk dat het risico van tegenvallende beleggingsresultaten verschuift naar de werknemer. Maar ook in het oude stelsel was de uitkering van uw pensioen niet gegarandeerd; het pensioen kon gekort worden of niet geïndexeerd. In het nieuwe stelsel is het belangrijk om ervoor te zorgen dat u niet voor een verrassing gesteld wordt wanneer u de pensioengerechtigde leeftijd behaalt, maar dat u verzekerd bent van een goed pensioen.

Pensioenfondsen en verzekeraars; wat is het verschil?

Omdat er een verschil is tussen verzekeraars en pensioenfondsen, maar ook tussen bestaande medewerkers en nieuwe medewerkers zal er gezocht moeten worden naar een evenwichtige overgang waarbij er geen groepen onevenredig worden geraakt. Pensioenfondsen betalen in de huidige situatie de pensioenen uit het totale vermogen, er moet nu berekend worden welk deel van dat vermogen iedere deelnemer toekomt. Dit is bij de pensioenverzekeraars al bekend. Echter wanneer een werkgever een premieregeling heeft bij een verzekeraar, dan is het niet verplicht voor de bestaande medewerkers om over te stappen naar het nieuwe systeem. Nieuwe medewerkers moeten echter wel instromen in een nieuwe pensioenregeling. Het is voor de pensioenverzekeraars van groot belang om deze overgang goed te stroomlijnen.

Aanpassen arbeidsvoorwaarden of extra pensioenopbouw

Omdat de overgang naar het nieuwe stelsel evenwichtig moet zijn, moet er goed gekeken worden naar de werknemers van boven de 40. Deze groep heeft in het oude systeem te weinig premie betaald. Hierdoor moeten werkgevers eigenlijk meer premie gaan betalen. Er moet dus een stukje extra pensioenopbouw geregeld worden. Dit kan met extra premie, maar het kan ook geregeld worden in andere arbeidsvoorwaarden. Wat hierbij het plan van aanpak wordt is afhankelijk van de afspraken die gemaakt worden tussen werkgevers, werknemers en de fondsen.

Partnerpensioen

Op dit moment is het zo dat iedere pensioenregeling een eigen invulling kan geven aan het partnerpensioen. Dit wordt in het nieuwe stelsel uniform. Daarbij wordt de dekking onafhankelijk van het arbeidsverleden. Zo ondervindt u geen nadeel wanneer er van werkgever wordt gewisseld. Ook mag het partnerpensioen bij het overlijden voor de pensioendatum niet meer bestaan uit daadwerkelijk opgebouwd kapitaal. Bij het nieuwe pensioenstelsel bestaat het partnerpensioen uit een risicoverzekering zonder kapitaalopbouw. De reeds opgebouwde kapitalen blijven wel gewoon bestaan.

Ik ben al met pensioen

Wanneer u al met pensioen bent, zult u daar de eerste jaren weinig van merken. Het pensioenfonds zal u op de hoogte houden van de veranderingen. Of uw maandelijkse pensioen hoger of lager wordt is op dit moment nog niet te zeggen. De laatste jaren werd er niet meer geïndexeerd vanwege de lage rekenrente. Dit speelt niet meer mee omdat het pensioen nu meer samenhangt met de werkelijke beleggingsresultaten van het pensioenfonds. Fondsen hoeven ook minder hoge buffers aan te houden waardoor we verwachten dat de indexatie nu dichterbij komt.

Ik ben ZZP’er

Omdat de pensioenwet vooral een impact heeft op de werkende in loondienst, blijft de situatie van de zelfstandig ondernemer wat onderbelicht. Dit komt ook omdat er voor ZZP’ers veel minder veranderingen zijn.

Als ZZP’er of ondernemer bouwt u zelf pensioen op. Dit gaat dus buiten de pensioenverzekeraars en fondsen om. Wellicht heeft u in het verleden wel in loondienst gewerkt, maar dit gaat vaak over een veel kleiner aandeel. U wordt hier dan vanzelf over geïnformeerd. Uiteraard is het mogelijk om u aan te sluiten bij een pensioenfonds, maar dit is vaak niet interessant omdat het vrij duur is. Het is nog niet duidelijk welke pensioenfondsen ZZP’ers aan zullen nemen omdat het een experimenteerbepaling betreft. Als ZZP’er blijft het dus zaak om zelf een pensioen op te blijven bouwen.

Fiscaal voordelig inleggen

De veranderingen in het nieuwe pensioenstelsel waar u als ZZP’er wel veel aan heeft is het feit dat het bedrag dat u fiscaal voordelig kunt inleggen verhoogd wordt. Dit was 13.3% en het gaat naar de 30%. Ook krijgt u langer de tijd om de voorbije jaren ‘in te halen’. Zo kunt u dus extra pensioensparen met fiscaal voordeel. Deze ruimte gaat van 7 naar 10 jaar. Hier tegenover staat dat de fiscale oudedagsreserve (FOR) in 2022 is afgeschaft.

Wat kan ik doen voor mijn pensioen?

Wanneer u al met pensioen bent, dan kunt u het beste wachten tot u bericht ontvangt van uw pensioenfonds. U wordt op de hoogte gehouden van de veranderingen.

Als werkende kunt u straks meerdere keuzes maken, zo kunt u kiezen voor een variabel of vast pensioen, en ook de keuze ‘het bedrag ineens’ is een optie. Het is echter afwachten wat werkgevers, werknemers en pensioenfondsen/-verzekeraars de komende tijd met elkaar afspreken. Alle pensioenuitvoerders moeten zorgen dat deelnemers een weloverwogen keuze maken. Zo krijgt u waarschijnlijk een keuzeomgeving waarin u kunt zien welke financiële gevolgen een bepaalde keuze heeft.

ZZP’ers krijgen meer ruimte om fiscaal voordelig pensioen op te bouwen. Dit kan heel belangrijk voor u zijn. Het is daarom belangrijk om na te gaan wat de mogelijkheden zijn. Daarbij moet u goed nadenken over de volgende zaken: wat u al heeft opgebouwd, heeft u pensioen opgebouwd in loondienst en hoeveel pensioen denkt u maandelijks nodig te hebben?

Meer informatie

Heeft u vragen over uw pensioen en wat de mogelijkheden zijn? De adviseurs van Gana Adviesgroep staan voor u klaar. Maak een afspraak. Wij vertellen u graag wat er mogelijk is en hoe u ervoor kunt zorgen dat u voldoende pensioen opbouwt.